سنسور دور موتور یا Engine Speed Sensor که با نام سنسور موقعیت میل لنگ یا Crankshaft Position Sensor نیز شناخته میشود یک قطعه الکترونیکی است که وظیفه دارد به طور همزمان دور موتور خودرو و محل میل لنگ (و به دنبال آن موقعیت پیستونها) را به ECU اطلاع دهد. بر اساس اطلاعات این سنسور است که ECU زمان پاشش سوخت و جرقه زنی در هر سیلندر را مشخص میکند. این سنسور به طور معمول در سمت فلایویل قرار میگیرد و از طریق دندانههای ویژه ای که بر روی فلایویل قرار دارد میتواند تعداد دور موتور و موقعیت میل لنگ را مطلع شده و به ECU اطلاع دهد.
بر روی فلایویل خودروهای امروزی دو ردیف دندانه وجود دارد که یکی از آنها به استارت خودرو متصل است و از طریق آن میتوان خودرو را روشن کرد. در شت این دندانهها، سری دوم دندانهها نصب شده است که وظیفه آنها اطلاع رسانی وضعیت به سنسور دور موتور است. با عبور هر دندانه از جلوی سنسور دور موتور، یک پالس اکاتریکی در این سنسور تولید میشود و به این ترتیب سنسور به ECU اطلاع میدهد موتور خودرو در حال حرکت است و میزان دور آن را هم اعلام میکند و نام سنسور دور موتور نیز از همین جا به این سنسور داده شده است. اطلاعات این سنسور همچنین میزان دور موتور را نیز از طریق نشان دهندهها به راننده اطلاع میدهد.
در میان دندانههای سری دوم فلایویل، دو دندانه خالی است که البته نشانه خرابی آن نیست و به عمد از سوی طراحان بر روی آن نصب شده! وظیفه این دو دندانه نشان دادن موقعیت فلایویل و در نتیجه موقعیت میل لنگ به سنسور است و به همین دلیل به آن سنسور موقعیت میل لنگ هم گفته میشود.
وقتی این دو دندانه خالی به مقابل سنسور میرسند، سنسور پالسی دریافت نمیکند و به این ترتیب ECU متوجه میشود که فلایویل در وضعیتی است که با چرخش میل لنگ، دو پیستون 1 و 4 (در موتورهای 4 سیلندر) در نقطه مرگ بالایی (بالاترین موقعیت در سیکل کاری) قرار گرفته اند و به این ترتیب ECU میتواند پاشش و جرقه را در سیلندرها تنظیم کند.
خرابی سنسور دور موتور
سنسور دور موتور قطعه مصرفی نیست و به طور معمول خرابی خرابی سنسور دور موتور زیاد روی نمیدهد اما در صورت خرابی باعث مشکلات زیادی میشود که تشخیص آن دشوار است. با خرابی این سنسور مشکلات زیر در خودرو روی میدهد:
ماشین روشن نمیشود چرا که سیگنالی در زمینه چرخش موتور و زمان پاشش و جرقه به ECU نمیرسد.
دور موتور در نشان دهندهها اشتباه نشان داده میشود. به عنوان مثال وقتی موتور در حالت آرام کار میکند دور موتور عددهای بالا را نشان میدهد.
موتور خیلی زود کات آف Cut Off میکند بدون آنکه به ردلاین رسیده باشد چون ECU دور موتور اشتباهی را دریافت میکند.
در زمان حرکت دور موتور از یک عدد مشخص بالاتر نمیرود
راه حل این مشکلات، در ابتدا بازکردن سنسور در موتور و تمیز کردن آن است اما اگر این کار مشکلات را حل نکرد باید سنسور جدیدی خریداری و بر روی خودرو نصب کنید. سنسور اصلی و تقلبی هیچ نشانه ای ندارند که شما و یا مکانیک و حتی فروشنده قطعه بتوانند آن را تشخیص دهند. خرید یک سنسور دور موتور غیر اصلی باعث زیان مالی و البته دردسرهای تعویض دوباره خواهد شد.